Τα Ψηφιδωτά της Αρχαίοελληνικής Πόλης Ζεύγμα, της Τουρκίας
Στη σημερινή νότιο ανατολική Τουρκία, βρίσκεται η Ζεύγμα · η αρχαία ελληνιστική πόλη, που ιδρύθηκε από το διάδοχο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Μακεδόνα στρατηγό Σέλευκο Νικάτωρ το 300 π.Χ. (εξ ου και η δυναστεία των Σελευκιδών).
Χάρη στη στρατηγική της θέση, κοντά στον Ευφράτη, μέχρι και το μεσαίωνα ήταν μια εύπορη πόλη. Πολλοί αρχαιολόγοι τη συνέκριναν με την Πομπηία, αφού στην ακμή της ο πληθυσμός της έφτανε τους 25.000 κατοίκους.
Το όνομα Ζεύγμα οφείλεται στη γέφυρα που κατασκευάστηκε από ενωμένες μεταξύ τους λέμβους, ώσπου ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Τραϊανός έκτισε την πέτρινη γέφυρα. Η Ζεύγμα είχε δύο τμήματα/συνοικίες, που στην ουσία αποτελούσαν ξεχωριστές πόλεις: τη Σελεύκεια στην ανατολική όχθη του Ευφράτη και την Απάμεια στη δυτική.
Τον πρώτο π.Χ. αιώνα έγινε τμήμα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας · οι Πάρθοι κατέλαβαν την Απάμεια και τη χώρισαν καθορίζοντας τον Ευφράτη ως σύνορο. Η πόλη γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη, ενώ έγινε και έδρα της IV Σκυθικής λεγεώνας (Legio ΙV Skcythίca) που παρέμεινε εκεί μέχρι το 252 μ.Χ. όταν ο ρωμαϊκός στρατός ηττήθηκε στη Βαρβαλλισό, από τον Σαπώρ τον πρώτο.
Η πόλη πέρασε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και διατηρήθηκε έως το 637 μ.Χ. όταν καταλήφθηκε, λεηλατήθηκε και στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε από τους Άραβες.
Σήμερα, είναι κατά 80% βυθισμένη (από το 2000) καθώς παρά τις διαμαρτυρίες, κατακλύστηκε από τα νερά τεχνητής λίμνης που σχηματίστηκε από το φράγμα Μπιρετσίκ.
Οι θησαυροί αυτοί, που ανακαλύφθηκαν πριν από μερικά χρόνια βρίσκονται σε εξαιρετική κατάσταση και ανάγονται στο 2ο μ.Χ. αιώνα. Πρόκειται για μοναδικής τέχνης ψηφιδωτά, που απεικονίζουν τον Ωκεανό και τις Μούσες.
Στο ψηφιδωτό με τις Μούσες, το όνομα της καθεμιάς είναι γραμμένο στα ελληνικά, καθώς η ελληνιστική κοινή ήταν η διεθνής γλώσσα της εποχής.
Το έργο που παριστά τις 9 Μούσες σε πορτρέτα, κοσμούσε μεγάλο δωμάτιο στο σπίτι που οι αρχαιολόγοι έχουν ονομάσει Οίκο των Μουσών, λόγω της ιδιαίτερης, αρχιτεκτονικά, φινέτσας και στο διάκοσμο του.
Στο κέντρο εικονίζεται η Καλλιόπη και γύρω της οι αδερφές της. Η Καλλιόπη (κατά τον Ησίοδο) ήταν η μεγαλύτερη - ευγενέστερη από τις Μούσες. Θεωρούνταν προστάτις της Επικής Ποίησης, της Ρητορικής, καθώς και όλων των Καλών Τεχνών (Καλλιέπουσα), εξ ου και η επιλογή της στο κέντρο της σύνθεσης.
Η ζωηρότητα των μορφών, η ομορφιά τους και τα θαυμάσια χρώματα εντυπωσιάζουν. Ειδικοί υποστηρίζουν πως για τα ψηφιδωτά της πόλης Ζεύγμα, έχουν χρησιμοποιηθεί ειδικά κατασκευασμένες γυάλινες ψηφίδες.
Χάρη στη στρατηγική της θέση, κοντά στον Ευφράτη, μέχρι και το μεσαίωνα ήταν μια εύπορη πόλη. Πολλοί αρχαιολόγοι τη συνέκριναν με την Πομπηία, αφού στην ακμή της ο πληθυσμός της έφτανε τους 25.000 κατοίκους.
Το όνομα Ζεύγμα οφείλεται στη γέφυρα που κατασκευάστηκε από ενωμένες μεταξύ τους λέμβους, ώσπου ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Τραϊανός έκτισε την πέτρινη γέφυρα. Η Ζεύγμα είχε δύο τμήματα/συνοικίες, που στην ουσία αποτελούσαν ξεχωριστές πόλεις: τη Σελεύκεια στην ανατολική όχθη του Ευφράτη και την Απάμεια στη δυτική.
Τον πρώτο π.Χ. αιώνα έγινε τμήμα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας · οι Πάρθοι κατέλαβαν την Απάμεια και τη χώρισαν καθορίζοντας τον Ευφράτη ως σύνορο. Η πόλη γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη, ενώ έγινε και έδρα της IV Σκυθικής λεγεώνας (Legio ΙV Skcythίca) που παρέμεινε εκεί μέχρι το 252 μ.Χ. όταν ο ρωμαϊκός στρατός ηττήθηκε στη Βαρβαλλισό, από τον Σαπώρ τον πρώτο.
Η πόλη πέρασε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και διατηρήθηκε έως το 637 μ.Χ. όταν καταλήφθηκε, λεηλατήθηκε και στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε από τους Άραβες.
Σήμερα, είναι κατά 80% βυθισμένη (από το 2000) καθώς παρά τις διαμαρτυρίες, κατακλύστηκε από τα νερά τεχνητής λίμνης που σχηματίστηκε από το φράγμα Μπιρετσίκ.
Οι θησαυροί αυτοί, που ανακαλύφθηκαν πριν από μερικά χρόνια βρίσκονται σε εξαιρετική κατάσταση και ανάγονται στο 2ο μ.Χ. αιώνα. Πρόκειται για μοναδικής τέχνης ψηφιδωτά, που απεικονίζουν τον Ωκεανό και τις Μούσες.
Στο ψηφιδωτό με τις Μούσες, το όνομα της καθεμιάς είναι γραμμένο στα ελληνικά, καθώς η ελληνιστική κοινή ήταν η διεθνής γλώσσα της εποχής.
Το έργο που παριστά τις 9 Μούσες σε πορτρέτα, κοσμούσε μεγάλο δωμάτιο στο σπίτι που οι αρχαιολόγοι έχουν ονομάσει Οίκο των Μουσών, λόγω της ιδιαίτερης, αρχιτεκτονικά, φινέτσας και στο διάκοσμο του.
Στο κέντρο εικονίζεται η Καλλιόπη και γύρω της οι αδερφές της. Η Καλλιόπη (κατά τον Ησίοδο) ήταν η μεγαλύτερη - ευγενέστερη από τις Μούσες. Θεωρούνταν προστάτις της Επικής Ποίησης, της Ρητορικής, καθώς και όλων των Καλών Τεχνών (Καλλιέπουσα), εξ ου και η επιλογή της στο κέντρο της σύνθεσης.
Η ζωηρότητα των μορφών, η ομορφιά τους και τα θαυμάσια χρώματα εντυπωσιάζουν. Ειδικοί υποστηρίζουν πως για τα ψηφιδωτά της πόλης Ζεύγμα, έχουν χρησιμοποιηθεί ειδικά κατασκευασμένες γυάλινες ψηφίδες.