Πως Βγήκε το «Πήγε η Ψυχή μου Κούλουρη»?

Κούλουρη - Σαλαμίνα
Η γνωστή φράση «Πήγε η ψυχή μου στην Κούλουρη» χρησιμοποιείται, κυρίως, ως εκδήλωση ανακούφισης μετά από μεγάλη ταραχή, τρόμο ή φόβο. Υπάρχουν δύο εκδοχές για το πώς ακριβώς βγήκε αυτή η φράση · και οι δύο, αρκετά καλά τεκμηριωμένες.

Σύμφωνα με τον Τάκη Νατσούλη (Έλληνας δημοσιογράφος, λογοτέχνης και ηθοποιός 1919-2006) πρώτη εκδοχή είναι από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όταν το 1563 η Αίγινα δέχθηκε επίθεση από τον Αλγερινό πειρατή Αλή Μεμέτ. Οι κάτοικοι του νησιού κατέφυγαν στην Σαλαμίνα, που τότε ονομαζόταν Κούλουρη, για να σωθούν. Πίσω, όμως, ξέμειναν δύο άντρες: ο Μηνάς Ανδριώτης και ο Νικόλαος Βάιλας, οι οποίοι κρύφτηκαν από τους πειρατές, ο καθένας χωριστά.

Λίγο πριν φύγουν, οι Αλγερινοί ανακάλυψαν το κρησφύγετο του Βάιλα κι έτσι άρχισε το κυνηγητό. Τελικά, κατάφερε να τους ξεφύγει και όταν αργότερα ο Ανδριώτης τον ρώτησε αν φοβήθηκε, εκείνος απάντησε: Αν φοβήθηκα λέει; Η ψυχή μου είχε πάει στην Κούλουρη.

Η φράση του Βάιλα είναι πολύ πιθανό να βασίστηκε στην λαϊκή δοξασία, σύμφωνα με την οποία η ψυχή του ανθρώπου που πέθανε πρόσφατα, «φτερουγίζει» κοντά στα αγαπημένα του πρόσωπα. Έτσι κι αυτός, έφτασε τόσο κοντά στο θάνατο που ένιωσε να ξεψυχά και να πηγαίνει κοντά στην οικογένειά του, στην Κούλουρη.

Τύμβος Σαλαμινομάχων

Η δεύτερη εκδοχή φτάνει στα χρόνια της αρχαίας Αθήνας, όταν κατά την Περσική επίθεση οι γυναίκες και τα παιδιά έφευγαν από την πόλη και πήγαιναν στη σημερινή Σαλαμίνα η οποία τον καιρό εκείνο ονομαζόταν Κόλουρις · με το πέρασμα των χρόνων και την τάση παραφθοράς των ονομάτων, έγινε Κούλουρη. Οι «ψυχές» (τα αγαπημένα πρόσωπα των στρατιωτών που έμεναν στην πόλη, δηλαδή) πήγαιναν σύσσωμες στην Κούλουρη, ενώ οι ίδιοι θα αντιμετώπιζαν τον τρόμο του πολέμου.

    

Από που προέρχεται η φράση Πήγε η Ψυχή μου Κούλουρη